Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ostrołęce

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Ostrołęce V Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marianna Grzyb

Protokolant: st. sekr. sądowy Monika Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2017 roku w Ostrołęce

na rozprawie sprawy z powództwa

A. G. (nr PESEL (...))

przeciwko

(...) S.A. w W.

(nr KRS (...))

o zapłatę 5.982,38 zł

orzeka:

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A.

w W. na rzecz powódki A. G. kwotę 5.982,38 zł (pięć tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt dwa złote trzydzieści osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 03.11.2016 roku do dnia zapłaty;

2.  tytułem zwrotu kosztów procesu zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 300,00 zł.

SSR Marianna Grzyb

UZASADNIENIE

Powódka A. G., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) (...) A. G., w pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. w W., wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 5982,38 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 03.11.2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego żądania powódka podała, iż w dniu 19.07.2012 r. zawarła umowę o prowadzenie księgowości z Biurem (...), reprezentowanym przez I. D., na podstawie której rozliczana jest pozarolnicza działalność gospodarcza powódki, polegająca na świadczeniu usług rolniczych. W 2012 r. Biuro (...) posiadało zawartą z (...) S.A. w W. umowę ubezpieczenia OC - polisa (...) nr (...), z sumą gwarancyjną 15000 euro, obejmującą działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz niektórych czynności doradztwa podatkowego. W styczniu 2015 r. powódka została zobowiązana przez Urząd Skarbowy w P. do zwrotu nienależnie pobranego podatku VAT w wysokości 50000 zł wraz z odsetkami, ponieważ jej mąż S. G. od 2011 r. jest czynnym podatnikiem VAT w ramach gospodarstwa rolnego prowadzonego wspólnie z żoną, a działalność gospodarcza w zakresie usług (...) to działalność rolnicza w myśl ustawy o podatku od towarów i usług. Podatek ten należało rozliczyć w ewidencjach męża powódki, co zostało następnie uczynione za pomocą korekt. Pozwoliło to na uzyskanie ponownego zwrotu VAT za dokonane zakupy, jednak nie zwolniło powódki z obowiązku zapłaty odsetek. Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania, uznając, że zgłoszenie podatniczki do VAT było czynnością doradztwa podatkowego, do czego Biuro (...) nie było uprawnione. Łączna kwota odsetek wyniosła 11964,76 zł. Biuro (...) zwróciło powódce połowę naliczonych odsetek, tj. kwotę 5982,38 zł. Dlatego przedmiotowy pozew opiewa na kwotę 5982,38 zł, która stanowi 50% odsetek od zaległości podatkowych.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, wg norm przepisanych.

Pozwany nie uzasadnił swojego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony są przedsiębiorcami. W dniu 03.10.2011 r., w P., ubezpieczająca I. D., prowadząca działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu usługowym ksiąg rachunkowych, pod firmą Agencja (...), zawarła umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do wykonywania działalności usługowej w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych (grupa stat. (...)) z ubezpieczycielem (...) S.A. w W.. Polisa Seria (...) została zawarta na okres od dnia 09.10.2011 r. do dnia 08.10.2012 r. Przedmiot działalności, który został objęty ochroną ubezpieczeniową to: wykonywanie czynności doradztwa podatkowego i czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Suma gwarancyjna wynosiła 15000,00 EUR. Do umowy ubezpieczenia miało zastosowanie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz.U. z 2008 r., Nr 234, poz. 1576).

(dowód: zaświadczenie CEIDG – k. 12, odpis pełny KRS – k. 6-11v, polisa ubezpieczenia – k. 13-14, zeznania świadka I. D.)

W dniu 19.07.2012 r. powódka, prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) (...) A. G. zawarła z I. D. umowę o prowadzenie dokumentacji podatkowej: podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ewidencji nabycia VAT i ewidencji dostaw VAT, ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, ewidencji wyposażenia, sporządzanie deklaracji podatkowych wraz z wydrukami przelewów, sporządzania rozliczeń rocznych w zakresie podatku dochodowego zleceniodawcy.

(dowód: umowa o prowadzenie księgowości – k. 15-17, zeznania świadka I. D.)

W dniach 09, 12, 14, 16, 19-21.01.2015 r. została przeprowadzona u A. G. kontrola podatkowa, w wyniku której stwierdzono, że złożone przez nią zgłoszenie do VAT jest nieskuteczne. Zgodnie z definicją działalności gospodarczej, zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, należy uznać, iż działalność rolnicza, o której mowa w art. 2 ust. 15 w/w ustawy, mieści się w pojęciu działalności gospodarczej. Zatem rolnik w świetle przepisów cyt. ustawy posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Natomiast wykonywanie czynności polegających na świadczeniu usług rolniczych stanowi wykonywanie działalności rolniczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. S. G., mąż powódki, dokonał zgłoszenia rejestracyjnego do VAT w zakresie działalności rolniczej w dniu 27.04.2011 r. i stał się czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od 01.05.2011 r. Z kolei usługi zgłoszone i świadczone przez powódkę, tj. wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych (PKWiU 77.31) – stanowią usługi rolnicze w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie prowadzone gospodarstwo rolne jest wspólną własnością powódki i jej męża, którego reprezentantem jest S. G. (z uwagi na fakt zarejestrowania się przez niego – w imieniu całego gospodarstwa – jako podatnika VAT czynnego). Dlatego też powódce nie przysługuje status rolnika z tytułu świadczenia usług rolniczych. W związku z tym A. G. nie może występować jako zarejestrowany podatnik VAT, gdyż w ramach jednego gospodarstwa rolnego nie mogą działać dwie osoby mające jednocześnie status podatnika VAT. Odliczając podatek naliczony za okres od lipca 2012 r. do grudnia 2013 r. powódka naruszyła art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT. Podatek wykazany do odliczenia został zawyżony w miesiącu lipcu 2012 r. o kwotę 49248,00 zł, a w pozostałych miesiącach kontrolowanego okresu podatek naliczony do odliczenia został zawyżony na łączną kwotę 1452,00 zł. Ewidencję sprzedaży za miesiące: lipiec, sierpień 2012 r., maj, czerwiec, lipiec, sierpień 2013 r. oraz maj, czerwiec, lipiec, sierpień 2014 r. uznaje się za nierzetelną. Natomiast ewidencje sprzedaży za pozostałe miesiące nie zawierają żadnych wpisów. Podatek należny wynikający z faktur sprzedaży wystawionych w w/w miesiącach powinien być rozliczony przez S. G. w jego ewidencjach.

(dowód: protokół kontroli podatkowej – k. 18-21, zeznania świadka I. D.)

Na mocy postanowienia nr (...) z dnia 17.02.2015 r. w sprawie zaliczenia wpłaty, wpłatę A. G. z dnia 05.02.2015 r. w kwocie 1700,00 zł zaliczono na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – należ. główna” za okres sierpień 2013 r. w wysokości 1000,00 zł, na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – odsetki” za okres sierpień 2013 r. w wysokości 115,00 zł, na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – należ. główna” za okres lipiec 2012 r. w wysokości 462,30 zł oraz na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – odsetki” za okres lipiec 2012 r. w wysokości 111,10 zł.

(dowód: postanowienie nr (...) – k. 26)

Na mocy postanowienia nr (...) z dnia 18.02.2015 r. w sprawie zaliczenia wpłaty, wpłatę A. G. z dnia 13.02.2015 r. w kwocie 49000,00 zł zaliczono na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – należ. główna” za okres lipiec 2012 r. w wysokości 39447,34 zł oraz na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – odsetki” za okres lipiec 2012 r. w wysokości 9552,66 zł.

(dowód: postanowienie nr RP/5010-145/15 – k. 24)

Na mocy postanowienia nr (...) z dnia 19.02.2015 r. w sprawie zaliczenia wpłaty, wpłatę A. G. z dnia 18.02.2015 r. w kwocie 11172,04 zł zaliczono na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – należ. główna” za okres lipiec 2012 r. w wysokości 8986,04 zł oraz na poczet „VAT – PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG – odsetki” za okres lipiec 2012 r. w wysokości 2186,00 zł.

(dowód: postanowienie nr (...) – k. 25)

Pismem z dnia 06.03.2015 r. (...) S.A. w W. poinformował I. D., iż po rozpatrzeniu zgłoszonych roszczeń w ramach umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC (polisa Seria (...)) nie może zostać przyznane odszkodowanie. Ubezpieczyciel stwierdził, iż czynności polegające na udzielaniu porad dotyczących zobowiązań podatkowych sposobów rozliczania się z US, nie są objęte zakresem obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, bowiem do wykonywania takich czynności przedsiębiorcy objęci obowiązkiem zawarcia w/w ubezpieczenia nie są uprawnieni.

(dowód: pismo z dnia 06.03.2015 r. – k. 22-22v, zeznania świadka I. D.)

W dniu 16.03.2015 r. A. G. zawarła z I. D. ugodę pozasądową, na mocy której I. D. przejęła odpowiedzialność przewidzianą przepisami prawa za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości prowadzonej na rzecz powódki, w wyniku której doszło do nieprawidłowości, a w konsekwencji do naliczenia przez Urząd Skarbowy odsetek od zaległości podatkowej w wysokości 11964,76 zł. Na podstawie przedmiotowej ugody I. D. zobowiązała się do spłaty 50% naliczonych odsetek, tj. kwoty 5982,38 zł.

(dowód: ugoda pozasądowa – k. 27, zeznania świadka I. D.)

W piśmie z dnia 27.04.2015 r. (...) S.A. w W. poinformował I. D., iż podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i nie znajduje podstaw do przyznania odszkodowania.

(dowód: pismo z dnia 27.04.2015 r. – k. 23-23v, zeznania świadka I. D.)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podnieść należy, że pełnomocnik pozwanego ubezpieczyciela w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych. Jednakże w żaden sposób nie uzasadnił swojego stanowiska w sprawie. Podał on jedynie, że do chwili sporządzenia przedmiotowego pisma nie otrzymał akt szkodowych, w związku z czym nie miał możliwości merytorycznego ustosunkowania się do roszczeń pozwu. Ponadto na rozprawie w dniu 28.03.2017 r. w imieniu pozwanego również nikt się nie stawił.

Wskazać należy, że powódka, prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) (...) A. G., wykazała w przedmiotowym postępowaniu, iż zawarła w dniu 19.07.2012 r. z I. D. umowę o prowadzenie dokumentacji podatkowej: podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ewidencji nabycia VAT i ewidencji dostaw VAT, ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, ewidencji wyposażenia, sporządzanie deklaracji podatkowych wraz z wydrukami przelewów, sporządzania rozliczeń rocznych w zakresie podatku dochodowego zleceniodawcy.

Ponadto w przedmiotowym postępowaniu wykazano również, że I. D., prowadząca działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu usługowym ksiąg rachunkowych, pod firmą Agencja (...), zawarła umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do wykonywania działalności usługowej w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych (grupa stat. (...)) z ubezpieczycielem (...) S.A. w W.. Polisa Seria (...) została zawarta na okres od dnia 09.10.2011 r. do dnia 08.10.2012 r. Przedmiot działalności, który został objęty ochroną ubezpieczeniową to: wykonywanie czynności doradztwa podatkowego i czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Suma gwarancyjna wynosiła 15000,00 EUR. Do umowy ubezpieczenia miało zastosowanie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz.U. z 2008 r., Nr 234, poz. 1576).

Zgodnie z art. 805 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. W myśl art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz.U. z 2008 r., Nr 234, poz. 1576), minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte umową ubezpieczenia OC, zależna jest od przedmiotu działalności przedsiębiorców uprawnionych do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz czynności doradztwa podatkowego i wynosi równowartość w złotych 15 000 euro - jeżeli przedmiotem działalności jest wykonywanie czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych i czynności doradztwa podatkowego. Taka suma gwarancyjna została również wskazana w przedmiotowej umowie ubezpieczenia.

Z kolei w myśl art. 76 a ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości zakres czynności doradztwa podatkowego obejmuje:

1)prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie,

2)sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie

- w zakresie określonym odrębnymi przepisami.

Dlatego też uznać należy, że I. D. sporządzając i składając w imieniu powódki zgłoszenie rejestracyjne VAT – R, a następnie comiesięczne deklaracje VAT – 7, wykonywała te czynności zgodnie z art. 76a ust. 2 pkt 2 w/w ustawy. Oznacza to, że w myśl § 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz.U. z 2008 r., Nr 234, poz. 1576), w zw. z art. 76 a ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości dokonane przez I. D. czynności zawierały się w zakresie przedmiotowego ubezpieczenia.

W dniu 16.03.2015 r. A. G. zawarła z I. D. ugodę pozasądową, na mocy której I. D. przejęła odpowiedzialność przewidzianą przepisami prawa za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości prowadzonej na rzecz powódki, w wyniku której doszło do nieprawidłowości, a w konsekwencji do naliczenia przez Urząd Skarbowy odsetek od zaległości podatkowej w wysokości 11964,76 zł. Na podstawie przedmiotowej ugody I. D. zobowiązała się do spłaty 50% naliczonych odsetek, tj. kwoty 5982,38 zł. Drugiej zaś połowy naliczonych odsetek, tj. kwoty 5982,38 zł, powódka dochodzi od ubezpieczyciela w niniejszym postępowaniu.

W związku z powyższym powódce należy się, tytułem odszkodowania za połowę naliczonych odsetek, kwota 5982,38 zł.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 805 k.c. i art. 822 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5982,38 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 03.11.2016 r. do dnia zapłaty.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c., przy czym określając termin odsetek od kwoty 5982,38 zł, Sąd miał na uwadze datę wytoczenia powództwa.

Koszty postępowania powinien ponieść w całości na podstawie art. 98 k.p.c. przegrywający proces pozwany (...) S.A. w W..

Zgodnie z powołanym przepisem strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przepis ten wyraża jedną z dwóch podstawowych zasad dotyczących rozstrzygania o kosztach procesu, tj. zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, zgodnie z którą strona przegrywająca (merytorycznie albo formalnie i niezależnie od tego czy ponosi winę w prowadzeniu procesu) zobowiązana jest zwrócić swemu przeciwnikowi poniesione przez niego koszty procesu (por. m.in. uchwała składu siedmiu sędziów SN – zasada prawna z dnia 23.06.1951 r. – C 67/51, OSN(C) 1951, nr 3, poz. 63; orzeczenie SN z dnia 27.08.1962 r. – II CZ 103/62, OSNC 1963, nr 7-8, poz. 171; postanowienie SN z dnia 10.09.1963 r. I CZ97/63, OSNC 1964, nr 4, poz. 85).

Z powyższych przyczyn orzeczono jak w wyroku.

SSR Marianna Grzyb